مناطق عملیاتی شمالغرب کشور

سنندج:
سنندج مرکز استان کردستان ایران است.این شهر از شمال با دیوان دره، از شرق با قروه، از جنوب با کامیاران و از غرب با سروآباد و مریوان همسایه است. در اردیبهشت سال 1359 «باشگاه افسران» سنندج در محاصره ضد انقلاب قرار گرفت.بعد از تحمل 22 روز اسارت و گرسنگی از سوی 40 تا 50 نفر از رزمندگان اسلام، بالاخره عملیات پاکسازی سنندج در پنج محور انجام شد و محاصره ی باشگاه افسران در هم شکست.مزار مطهر پنج شهید این واقعه در این مکان مقدس قرار دارد. ضمنا «بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس کردستان» هم، در این مکان مستقر است.


جاده سنندج – مریوان:
در طول جاده 125 کیلومتری سنندج – مریوان چند نقطه زیارتی و حماسی وجود دارد. روستای «نگل» در 60 كيلومتري غرب سنندج،به دليل وجود يك جلد كلام الله مجيد بسيار زيبا كه با خط كوفي و تزيينات آب طلا بر روي پوست آهو نوشته شده و متعلق به صدر اسلام است، در منطقه شهره شده است. روستای «قلعه جی» در 22 کیلومتری شهر مریوان، طی دو مرتبه در اسفند سال 66 و بهار سال 67 هدف بمباران شیمیایی دشمن بعثی قرار گرفته است و در نهایت «سه راه حزب الله» در 15 کیلومتری مریوان که پس از آزادسازی از دست دموکرات ها در سال 59، به این نام معروف شد،همگی در این جاده قرار دارند.


دزلی:
روستای دزلی در فاصلة 29 کیلومتری شهر مریوان و 120 بعد از پاکسازی مریوان، ضدانقلاب پایگاه اصلی خود را به دزلی منتقل کرد. در اواخر آذر ماه 1359، 200 نفر از نیروهای تحت امر«حاج احمد متوسلیان»، شبانه به مواضع ضد انقلاب در این نقطه هجوم بردند و روستا را پاکسازی کردند. مقام معظم رهبری در سال 59 به همراه گروهی عازم این روستا شدند؛ به محض خروج ایشان از روستا به واسطه ی گزارش جاسوسان، دزلی آماج بمباران هوایی عراق قرار گرفت و افراد زیادی در این واقعه به شهادت رسیدند. برای گرامیداشت یاد شهدای دزلی و حضور مقام معظم رهبری در این روستا، یادمانی احداث گردیده است.


دالانی:
دالانی ارتفاعاتی است مرزی در 35 کیلومتری جنوب مریوان و 6 کیلومتری جنوب غربی روستای دزلی. نزدیکترین شهرعراق به این ناحیه یعنی شهر خرمال، در 10 کیلومتری این ارتفاعات واقع شده است. این منطقه در تاریخ 6 دی 1359 به همت نیروها ی ارتش، سپاه و پیشمرگان کرد از دست ضد انقلاب خارج شد. ارتفاعات دالانی یکی از محور های مهم عملیات های «والفجر 10» و «محمد رسول الله (ص)» بود.


مریوان:
مریوان مرکز شهرستانی است به همین نام در غرب استان کردستان. این شهر از شمال و غرب با عراق و از جنوب با شهر سروآباد ایران همسایه است. در تیر ماه سال 58، «شهید چمران» به همراه «شهید فلاحی» در این شهر حضور یافتند و پادگان ارتش مریوان را از محاصره ضد انقلاب خارج کردند.همچنین این شهر در تاریخ 3 تیر 1359، با حضور «جاج احمد متوسلیان» و نیرو های سپاه مریوان از حضور ضد انقلاب پالایش شد. دریاچه زریوار در فاصله ۳ کیلومتری غرب این شهر قرار دارد. مزار مطهر «4 شهید گمنام دفاع مقدس» در جانب شرقی این درياچه و درنزدیکی سنگرهاي رزمندگان اسلام؛ از دیگر اماکن زیارتی زائرین جبهه های شمالغرب است.


باشماق(خانم شیخان):
باشماق نام منطقه ای است مرزی بین ایران و عراق. ارتفاع خانم شیخان در این منطقه، در جنوب دره شیلر، در 22 کیلومتری شمالغرب مریوان و در ناحیه ی شمالی ارتفاعات قوچ سلطان واقع شده است و دید مناسبی نسبت به شهر پنجوین عراق (در فاصله 5 کیلومتری) و ارتفاعات کانی مانگا در خاک عراق دارد. «خانم شیخان» ، یکی از محور های اصلی عملیات «والفجر 4» بود. این محدوده در اوایل دوران دفاع مقدس چندین بار مورد هجمه ی عراق قرار گرفت و شاهد چندین عملیات آفندی و پدافندی بوده است.رزمندگان اسلام برای دسترسی به مناطق عملیاتی «والفجر 9» از این منطقه استفاده می کردند.


بانه:
بانه شهرستانی در شمال غربی استان کردستان می باشد. این شهر از شمال شرق با شهر سقز، از شمال غرب با شهر سردشت و در غرب با شهرهای استان سلیمانیه عراق از جمله «ماووت» همسایه است. این شهرستان از جنوب (دره شیلر) و غرب با کشور عراق هم مرز است و دارای حدود 73 کیلومتر مرز با این کشور می باشد. بعد از آزاد سازی جاده سقز- بانه، شهر بانه نیز توسط یک گروه رزمی از ارتش و سپاه به فرماندهی شهید صیاد شیرازی در تاریخ 6 /3/59 ، از حضور ضد انقلاب پاکسازی شد.
بمباران 15 خرداد: در 15 خرداد سال 1363، مردم بانه به همراه تعدادي از رزمندگان اسلام، بعد از برگزاری راهپیمایی به مناسبت سالگرد 15 خرداد سال 1342، در پارک شهر آن روز و «پارک 15 خرداد» امروز بانه، اجتماع کردند. مراسم به نیمه نرسیده بود که بمباران شروع شد. در پی این جنایت وحشتناک نزدیک به 590 نفراز شهروندان بانه و رزمندگان حاضر در راهپیمایی، شهید و حدود 400 نفر مجروح شدند.


شهدای غریب سیرانبند:
سیران بند نام روستایی است مرزی در 24 کیلومتری جنوب شرقی بانه. گروهک های ضد انقلاب ،10 نفر از رزمندگان اسلام را به اسارت گرفته بودند و قصد داشتند آنها را از مرز این روستا عبور دهند ؛ در هنگام گذر از مرز به دلایلی نا معلوم از ادامه راه باز ماندند و اسرا را در نزدیکی همین روستا به شهادت رساندند. مزار این شهدای غریب، در سیران بند، از جمله نقاط زیارتی مناطق عملیاتی شمالغرب کشور است.


بوالحسن:
بوالحسن نام روستایی است در 27 کیلومتری غرب شهر بانه و 12 کیلومتری رودخانه ی مرزی چومان. این منطقه یکی از محورهای اصلی عملیات «کربلای 10» بوده است. در اغلب عملیات های برون مرزی انجام گرفته در ارتفاعات ماووت عراق (نصر4 و8- بیت المقدس2 و3)، رزمندگان اسلام با عبور از این ناحیه و گذر از رودخانه «چومان»، توانستند به نقاط هدف خود، دسترسی پیدا کنند.گذر از این مناطق صعب العبور و رودخانه چومان، فقط به اراده خداوندی و به واسطه حضور توانمند عزیزان جهاد سازندگی(با ساخت پل و جاده) میسر بود.


دارساوین:
دارساوین نام روستایی است در 22 کیلومتری شهر سردشت (در جاده بانه – سردشت) ؛ در مرز استان های کردستان و آذربایجان غربی.این منطقه به خاطر موقعیت خاص اقلیمی و جغرافیایی خود، محل بسیار مناسبی برای کمین عناصر ضد انقلاب بود.52 نفر از پاسداران انقلاب اسلامی در سال 58 و همچنین برادران شهید، زین الدین در سال 63،در همین مکان گرفتار کمین ضد انقلاب شده و به فیض شهادت نائل آمدند.در این همین نقطه ستون نظامی شهید صیاد شیرازی که برای پاکسازی جاده بانه-سردشت به این منطقه گسیل شده بود، برای چندمین بار گرفتار کمین ضد انقلاب شد و در نهایت عملیات با پیروزی رزمندگان اسلام به پایان رسید.


سردشت:
شهرستان سردشت در جنوب غربی استان آذربایجان غربی از شهرهای کردنشین این استان می باشد. این شهردر هفتم تیرماه سال ۱۳۶۶ مورد حمله شیمیایی جنگنده های عراقی قرار گرفت. عراق قبل از این بارها جبهه های جنگ را بمباران شیمیایی کرده بود؛ اما سردشت اولین شهر مسکونی ایران بود که مورد حمله شیمیایی هواپیما های عراقی قرار می گرفت.در این فاجعه 108 نفر از ساکنان شهر در دم شهید ، و صدها نفر مجروح و مصدوم شدند.


بلفت و دوپازا:
ارتفاعات مرزی بلفت و دوپازا در 15 کیلومتری غرب شهر سردشت و 20 کیلومتری شرق شهر قلعه دیزه عراق واقع شده اند. این منطقه محل اصلی انجام عملیات »نصر 7» در سال 66 بود.همزمان با عملیات والفجر 4 در دره شیلر،این منطقه از لوث ضد انقلاب پاکسازی شد. هواپیمای جنگی «شهید عباس بابایی» در آسمان همین منطقه مورد اصابت گلوله قرار گرفت و ایشان را برای همیشه آسمانی کرد.
جنگل آلواتان:جنگل و روستای مرزی آلواتان در شمالغربی سردشت و در 5 کیلومتری جنوب غربی شهر میرآباد از شهرستان سردشت واقع شده است. گروهک های ضد انقلاب از بدو استقرار در آنجا و مناطق اطراف، مخفیگاه‌های نسبتاً‌ امنی را در آن منطقه بر پا کرده بود. در نهایت در مرداد ماه سال 63 طی عملیاتی که در سه محور طراحی شده بود و با رشادت های سردار اسلام،« شهید کاوه»، این منطقه ی زیبا از زشتی ها پاک شد.


روستای دوله تو:
روستای دوله تو در شمال غربی سردشت و جنوب غربی منطقه ی آلواتان، واقع شده است. در این روستا زندانی وجود داشت با همین نام، که تحت کنترل حزب دموکرات کردستان ایران بود. در روز ۱۷ اردیبهشت ۱۳۶۰ و پس از آنکه نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران بخش‌های عمده کردستان را از کنترل نیروهای حزب دموکرات خارج کرده بودند و پیشروی به سمت مرز ادامه داشت، نیروی هوایی عراق زندان را بمباران کرد. در نتیجه بیش از ۵۰ تن از زندانیان شهید و تعدادی نیز زخمی شدند. اسرای زندان دوله تو از نیروهای سپاه ، ارتش، ژاندارمری، جهاد سازندگی و پیشمرگان کرد مسلمان بودند.


یادمان شهید کاظمی:
شهید ناصر کاظمی در سال 59 همزمان مسئولیت فرمانداری شهرستان پاوه و فرماندهی سپاه این شهر را به عهده داشت و پس از آن به فرماندهی سپاه کردستان منصوب شد.ایشان در تاریخ 6/6/1361 در حالی که همزمان فرماندهی تیپ ویژه شهدا را نیز برعهده داشت، در محور پیرانشهر – سردشت در نزدیکی روستای بادین آباد در 8 کیلومتری پیرانشهر به شهادت رسید. از ویژگی های بارز شهید کاظمی، عشق و ارادت به مردم کرد و شجاعت و اخلاق حسنه در فرماندهی بوده است. یکی از جملات معروف ایشان در ارتباط با مردم مسلمان منطقه این است: " باید صفوف ضدانقلاب از مردم جدا شود. با ضدانقلاب با قاطعیت و با مردم محروم و مستضعف كرد، با مهربانی هرچه تمامتر رفتار شود."


حاج عمران (تمرچین):
حاج عمران نام پادگانی است در 12 کیلومتری مرز ایران و عراق (در کشور عراق)، که در جاده ی مواصلاتی پیرانشهر- رواندوز(عراق) واقع شده است. این پادگان در عملیات «والفجر 2» به تصرف رزمندگان اسلام درآمد. در ارتفاعات این منطقه عملیات های زیادی اجرا شد که از آن جمله می توان به عملیات های «کربلای 2»،«کربلای 7» و والفجر 2 اشاره کرد. در دامنه ی ارتفاعات مرزی این منطقه(قمطره) ،یادمان شهدای گمنام حاج عمران قرار گرفته است.شهیدان محمود کاوه، مصطفی ردانی پور و علیرضا موحد دانش در این منطقه به شهادت رسیده اند.