سفر به مثلث خاکی

مثلث خاکی منطقه ای وسیع به وسعت ۱۶۰۰ کیلومتر مربع است که به کوشک، طلائیه و هور و شلمچه ختم می شود. 

برای اولین بار بود که به منطقه اعزام می شدیم؛ هرچه که می دانستیم همان شنیده ها و دیدنی هایی بود که بیشتر در تلویزیون و فیلم های سینمایی جنگی در خاطرمان نقش بسته بود. اما از خیالات واهی و حال و هوای واهی و جلوه های سینمایی و تکنیک های آتش بازی اش تا واقعیت موجود، فاصله ای هست که تا نیایی و نبینی و با پاهای بی رمق ات بر خاکش بوسه نزنی، باورش نمی کنی.
اینجا که می آیی خیلی چیزها با باورت بازی می کند و تازه می فهمی باور بوی خاک آن هم خاک وطن! یعنی چه! 

آنقدر این خاک و سنگلاخ هایش برایت دلنشین است که دوست داری تمام قد در این خاک غلط بخوری و به آغوش آفتاب سوخته اش پناه ببری. 

راه نسبتا طولانی بود راهی که از اهواز تا منطقه عملیاتی رمضان در پیش گرفتیم. سنگریزه ها و جاده ی تمام خاکی هم سرعت لاستیک های ماشین ما را کمتر کرده بود؛ این طنازی جاده به ما فرصت بیشتری برای خو گرفتن با این سرزمین را داد. زمینی که از سر تا ته اش یک آلبوم خاطرات خاکی بود که با هر ورقی که می خورد عکس یک شهید و نام و نشانش را که روی تیرآهن های کنار جاده قامت راست کرده بودند، برایت مرور می کرد. راه پر از خاک و سنگ و خار بود و این تازه اول راه بود؛ دور و کمی صعب العبور. این سختی راه نظر بعضی از کاروان ها را برای بازدید تغییر می داد و جز چند اتوبوس که از راه دور می دیدی چیزی به چشمت نمی خورد. 

کم کم خاک رنگ خود را عوض کرد و اول یک نهر نیمه خشکیده با ساحلی از نمک و بعد دریاچه های کوچک متعدد کم عمق اما پرآب و در کنارش نیزارهای سبز و خاک زنده! 

اینجا یادمان شهدای رمضان است. منطقه عملیاتی رمضان که در یک مثلث منطقه ای که از اطراف به کوشک، طلائیه و پاسگاه های هور و شلمچه منتهی است. منطقه ای که شاهد عملیات های یک تا پنج رمضان بود که منجر به آزادسازی ۲۵۰ کیلومترمربع از خاک ایران و فتح ۸۰ کیلومتر از خاک عراق و پاسگاه زید شد. 

در ابتدا تجهیزات جنگی اوراق شده و پوسیده در زمان، در گوشه و کنار به چشم مان خورد و دو پسر نوجوان که با آن ها عکس یادگاری می گرفتند با کلی ژست های آرتیستی! یعنی شهدا می دانستند که روزی سلاح مبارزه شان برای نسل آینده به یک اسباب یادگاری مبدل می شود؟ 

جلوتر رفتیم یک قایق سوراخ در دریاچه ای با آب سبزرنگ دیدیم و پرچم های ایران که در همه جا نصب شده بود. 

برای ورود از دالانی رد شدیم که سقف و دیوارهایش با گونی خاکی تزیین شده بود و یک فانوس در وسط. 

به یک راه مستقیم رسیدیم که به مقبره ی شهدای گم نام منتهی ¬¬¬¬می شد. در دو طرف مسیر سیم های خاردار بود و چفیه و عکس های ناب از شهدا. در سمت دیگر، ایستگاه واکس زنی بود. چند سرباز آفتاب سوخته و لاغر که لباس نظامی به تن داشتند از زائران درخواست می کردند تا کفش هایشان را واکس بزنند. به ما هم اصرار کردند و برای اینکه سر صحبت را با ایشان آغاز کنیم، کفش های رنگ پریده ی خود را دو دستی تقدیم کردیم. اسمشان را پرسیدیم که گفتند: «ما همه سرباز هستیم، اسم مان سرباز است و کار و وظیفه مان سربازی. ما خوشحال می شویم که کفش های زائران را واکس بزنیم و به اندازه ی خودمان به شهدا و زائرانش خدمت کنیم.» صفا و سادگی زیبایی داشتند. 

به محل مقبره ی شهدا رسیدیم؛ یک حیاط بزرگ با حوض پرآبی در میان، و دو درب ورودی برای خواهران و برادران. در اینجا یکدفعه جمعیت به چشم آمد و تمام آدم هایی که هر کدام در کنجی با خود خلوت کرده بودند، یکجا چون پروانه به گرد شهدای گم نام جمع شدند. مردم برای تبرک دست بر قبور می کشیدند و بعد روی پیشانی و صورتشان را با انواری از اعتقاد به زنده بودن شهدا، با نیتی در دل آغشته می کردند. 

با کمی پرس و جو توانستیم مسئول یادمان را که راوی هم بود، پیدا کنیم و از منطقه و عملیات رمضان بپرسیم. سرهنگ حاتم مظفری که از دهم بهمن امسال در منطقه حضور داشته است، از منطقه برایمان می گوید: «عملیات رمضان به مدت ۱۵ روز از تاریخ ۲۳/۴/۱۳۶۱ تا ۷/۵/ همان سال در ۵ مرحله به انجام رسید و اولین عملیاتی بود که ایران توانسته بود وارد خاک عراق شود و پاسگاه زید عراق را فتح کند که پس از قطعنامه این پاسگاه به عراق باز گردانده شد.» 

پس از زیارت شهدای گم نام منطقه و اقامه ی نماز جماعت ظهر و عصر با تجربه ای نو از یک منطقه ی جنگی به سمت مناطق دیگر رهسپار شدیم.